UNESCO Vinh Danh: Di Sản Vĩ Đại Của Đại Danh Y Lê Hữu Trác

Sự kiện trọng đại tôn vinh Đại danh y Lê Hữu Trác thu hút sự tham dự của nhiều quan chức cấp cao. Đến dự có Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, cùng Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Lê Anh Tuấn; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam; các chuyên gia đầu ngành y tế; các nhà nghiên cứu; và đại diện Hội đồng họ Lê Việt Nam. Về phía tỉnh Hà Tĩnh, sự hiện diện của Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thế Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, và các đại diện lãnh đạo từ các tỉnh Bắc Ninh, Ninh Bình, Bình Định, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế; cùng đại diện Hội đồng họ Lê Hà Tĩnh đã tạo nên không khí trang trọng, đầy ý nghĩa.

Tôn vinh và tưởng nhớ công lao to lớn của bậc danh y lỗi lạc, các đại biểu bày tỏ quyết tâm kế thừa, gìn giữ và phát triển di sản y học quý báu mà Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác để lại, phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. (Ảnh: Đình Nhất)

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, một trong những huyền thoại y học Việt Nam, không chỉ nổi tiếng là danh y tài ba mà còn là một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trong văn hóa và tư tưởng. Sinh tháng 11 năm 1724 tại làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay thuộc xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên), ông xuất thân từ một gia đình có truyền thống khoa cử. Cha ông, Lê Hữu Mưu, đỗ tiến sĩ và giữ chức vụ cao trong triều đình Lê Dụ Tôn. Mẹ ông là Bùi Thị Thường, quê ở xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ông là con thứ bảy trong gia đình. Biệt hiệu “Hải Thượng” có thể bắt nguồn từ tên phủ và tỉnh ông sinh ra, hoặc từ quê mẹ – Bầu Thượng, nơi ông sinh sống nhiều năm. “Lãn Ông” hàm ý sự “lười” với danh lợi nhưng hết lòng với việc cứu người.

Năm 2023 đánh dấu một cột mốc lịch sử: UNESCO vinh danh Lê Hữu Trác là Danh nhân văn hóa thế giới nhân dịp kỷ niệm 300 năm ngày sinh. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp xuất sắc của ông vào y học cổ truyền Việt Nam và thế giới, cũng như những giá trị văn hóa, tư tưởng vượt thời gian. Để hiểu rõ hơn tầm vóc quốc tế của ông, cần nhìn nhận toàn diện di sản y học, tư tưởng và triết lý nhân sinh mà ông để lại.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan và Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng đã thành kính dâng hoa, dâng hương, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trước những đóng góp vĩ đại của Đại danh y đối với y học và văn hóa Việt Nam, cũng như toàn nhân loại. (Ảnh: Đình Nhất)

Bên cạnh những cống hiến to lớn cho y học, Lê Hữu Trác còn có vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc. Ông để lại nhiều tác phẩm không chỉ về y học mà còn về văn hóa, xã hội và lịch sử. Ông cũng có công lớn trong việc xây dựng và phát triển ngôn ngữ chuyên ngành y học cổ truyền bằng tiếng Việt, giúp phổ cập kiến thức y học đến với đông đảo người dân. Thay vì dùng toàn bộ thuật ngữ Hán Nôm như nhiều thầy thuốc đương thời, ông đã sáng tạo nhiều thuật ngữ mới, dễ hiểu và gần gũi với người Việt. Điều này không chỉ góp phần phát triển y học cổ truyền mà còn làm giàu thêm ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.

Ảnh: Đình Nhất

Với tầm ảnh hưởng toàn cầu của tư tưởng y học và nhân văn, UNESCO vinh danh Lê Hữu Trác vì những giá trị vượt qua biên giới quốc gia. Tư tưởng y học của ông, lấy y đức và lòng nhân ái làm trọng tâm, đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển của y học cổ truyền không chỉ ở Việt Nam mà còn nhiều nước Á Đông. Phương pháp và lý luận chữa bệnh của ông là nguồn cảm hứng và tài liệu quý giá cho các thế hệ thầy thuốc trên thế giới.

Tư tưởng của ông về trách nhiệm và lương tâm nghề y đã trở thành chuẩn mực đạo đức nghề thuốc, cả trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại. Nhiều nguyên tắc ông đề ra, như cá nhân hóa điều trị hay chú trọng phòng bệnh, vẫn được áp dụng rộng rãi, minh chứng cho tính thời sự của di sản ông để lại.

Đoàn đại biểu đã tham quan triển lãm chuyên đề “Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác – cuộc đời và sự nghiệp” và các gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương của huyện Hương Sơn. (Ảnh: Đình Nhất)

Sự vinh danh của UNESCO là sự ghi nhận hoàn toàn xứng đáng cho những đóng góp xuất chúng của ông trong cả y học và văn hóa. Đây là niềm tự hào của Việt Nam và sự công nhận của cộng đồng quốc tế đối với một con người cống hiến trọn đời cho nhân loại. Lê Hữu Trác sẽ mãi là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ thầy thuốc và nhà nghiên cứu trên toàn thế giới.

Mặc dù y học hiện đại đã có những bước tiến thần kỳ, những giá trị mà Lê Hữu Trác đề cao vẫn luôn trường tồn. Y đức, trách nhiệm với người bệnh, và lòng nhân ái vẫn là những phẩm chất quan trọng nhất trong mối quan hệ thầy thuốc – bệnh nhân. Vì vậy, cuộc đời và sự nghiệp của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác mãi là nguồn cảm hứng vô tận cho các thế hệ thầy thuốc và học giả.

Lễ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1724-2024) sẽ diễn ra vào tối 27/12 với các hoạt động: lễ kỷ niệm, trao bằng chứng nhận Di tích quốc gia đặc biệt Mộ và Khu lưu niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác; chương trình nghệ thuật “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”, tại quảng trường Thành Sen (TP Hà Tĩnh). Trung tâm truyền hình khu vực Miền Trung – Tây Nguyên (VTV8) Đài Truyền hình Việt Nam sẽ tường thuật trực tiếp trên VTV1, Đài Phát thanh – Truyền hình Hà Tĩnh (HTTV) và nhiều đài truyền hình khác.

* Mời quý vị theo dõi chương trình trên TV Online và VTVGo!