Thông tin mới nhất từ Bộ Tài chính về tình hình Quỹ bình ổn giá xăng dầu cho thấy bức tranh đầy lo ngại. Số dư quỹ liên tục giảm sút, làm dấy lên nhiều tranh luận về hiệu quả và tính cần thiết của quỹ này.
Cụ thể, số dư Quỹ bình ổn giá xăng dầu tính đến cuối quý II/2024 là 6.061 tỷ đồng, giảm đáng kể so với đầu kỳ (6.079 tỷ đồng). Trong quý này, số tiền trích lập vào quỹ đạt 29,25 tỷ đồng, trong khi chi sử dụng khoảng 9,7 tỷ đồng. Lãi phát sinh trên số dư dương đạt hơn 3,2 tỷ đồng, song lãi phát sinh trên số dư âm lại lên tới 5,9 tỷ đồng.
So với cuối năm 2023, số dư quỹ đã giảm gần 600 tỷ đồng. Sự sụt giảm này một phần do một số doanh nghiệp không còn là đầu mối kinh doanh xăng dầu. Việc này càng củng cố thêm những nghi ngại về hiệu quả hoạt động của quỹ.
Phân bổ số dư quỹ tại các doanh nghiệp cho thấy: Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) nắm giữ 3.078 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV dầu khí TPHCM: 328 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV – Tổng công ty xăng dầu Quân đội: 299,7 tỷ đồng; Công ty CP thương mại dầu khí Đồng Tháp: 460 tỷ đồng; Tổng công ty thương mại xuất nhập khẩu Thanh Lễ: 390,4 tỷ đồng; Công ty TNHH thương mại và dịch vụ tổng hợp Hòa Khánh: 164,7 tỷ đồng; Công ty CP tập đoàn Dương Đông: 182 tỷ đồng; Công ty CP tập đoàn Thiên Minh Đức: 467,2 tỷ đồng;…
Đề xuất bãi bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang được nhiều doanh nghiệp ủng hộ. Họ cho rằng, trong thời gian gần đây, quỹ hoạt động cầm chừng, nhưng thị trường vẫn duy trì ổn định. Mới đây nhất, nhiều thương nhân phân phối và bán lẻ xăng dầu đã kiến nghị Chính phủ xem xét lại sự tồn tại của Quỹ này do đánh giá hiệu quả thực tế không cao.
Thậm chí, nhiều doanh nghiệp lớn bị cho là đã lợi dụng quỹ này và tiền thuế môi trường để trục lợi. Thanh tra Chính phủ đã kết luận 7/15 đầu mối kinh doanh xăng dầu sử dụng quỹ sai mục đích, với số tiền gần 8.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, Công ty CP tập đoàn Thiên Minh Đức nằm trong số 3 doanh nghiệp bị chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để làm rõ các vi phạm liên quan.
Tóm lại, tình trạng Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang đặt ra nhiều câu hỏi lớn về tính hiệu quả và sự minh bạch. Những nghi vấn về việc sử dụng quỹ sai mục đích, cùng với đề xuất bãi bỏ quỹ từ nhiều doanh nghiệp, đòi hỏi sự vào cuộc kịp thời của cơ quan chức năng.
